15 marca w Dzień Św. Klemensa swoje święto obchodzą piekarze i cukiernicy. To dzięki ich pracy codziennie możemy zaopatrzyć się w świeże pachnące wypieki.
Piekarz – opis zawodu
Historia wypiekania chleba
Od tysięcy lat chleb stanowi dla ludzi podstawowy składnik pożywienia. Przepada się za nim na
całym świecie, ponieważ dobrze smakuje, jest pożywny, względnie tani i dla wielu wręcz
niezastąpiony.
Kilka dat związanych z historią chleba:
Rok 2000 p.n.e. – rozpoczęcie wytwarzania mąki.
Rok 1700 p.n.e. – pojawienie się pierwszych pieców w Egipcie i Fenicji.
Zdaniem badaczy zajmujących się tym tematem pierwszy chleb wypiekano w starożytnym
Egipcie. Również tam jako pierwsi pojawili się zawodowi piekarze, którzy zajmowali się
produkcją chleba z myślą o jego sprzedaży.
W starożytnym Rzymie piekarnie zaczynają pojawiać się w 500 r. p.n.e.
Powszechnie znano ciemny jak i jasny chleb. Wyszkoleni niewolnicy wspierali piekarzy w ich pracy.
Za czasów króla Heroda w 600 r. p.n.e. budowano pierwsze piece. W okresie panowania cesarza
Augusta działało już 329 piekarni.
Za sprawą szerzącego się chrześcijaństwa chleb stał się ceniony na całym świecie.
„Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj” – jak mówi modlitwa Ojcze Nasz.
Pieczenie chleba w Średniowieczu
Przez tysiące lat wypiekanie chleba było w Europie zajęciem typowo kobiecym. Ciasto
ugniatano w dużych drewnianych naczyniach, a następnie wypiekano w osłoniętych piecach.
Przygotowywanie ciasta było zajęciem wymagającym dużej siły fizycznej.
Wypiekanie chleba stało się typowo męskim zajęciem wraz z pojawieniem się dużych firm
piekarskich.
Pojawiła się potrzeba przenoszenia ciężkich worków z mąką, do czego mężczyźni mieli lepsze
warunki fizyczne.
W wielkich firmach używa się obecnie specjalistycznych maszyn, a w większości miejsc procesy
produkcyjne są sterowane komputerowo.
Cechy zawodu piekarza
Piekarz zajmuje się wytwarzaniem wszystkich rodzajów pieczywa – chlebów, ciastek, wyrobów
na bazie jajek oraz masła. Jego miejscem pracy są średnie oraz duże zakłady produkcyjne.
Charakter tego zawodu wymaga, aby przywiązywać szczególną uwagę do przepisów prawa
pracy, zasad BHP, reguł ochrony środowiska oraz regulacji gwarantujących przestrzeganie
jakości.
Piekarze decydują się też na prowadzenie własnej działalności gospodarczej (cukiernia lub
piekarnia), specjalizując się w produkcji różnych wyrobów piekarskich.
W zawodzie tym nie wystarczy zamiłowanie do zapachu świeżo pieczonego chleba. Jeśli jednak
ktoś wykazuje się determinacją, kreatywnością i jest gotowy do zaangażowania się, wówczas
każda minuta spędzona w piekarni będzie dla niego przyjemnością.
Typowe zadania
Praca wykonywana przez piekarza stanowi element szerszego procesu, który rozpoczyna się w
momencie zakupu surowców, a kończy podczas sprzedaży gotowego wyrobu. Na jego pracę
składają się różne czynności i aktywności.
Piekarz zamawia surowce w oparciu o wykaz produktów, bierze udział w przygotowywaniu
wyrobów i dba o prawidłowe zakończenie technologicznego procesu produkcji chleba. W czasie
swojej pracy stale przestrzega standardów jakości.
Czynności – proces – technologia
Główne czynności:
– przygotowanie się do pracy,
– przygotowanie procesu pracy,
– ważenie składników,
– posługiwanie się narzędziami, przyrządami, maszynami,
– przygotowanie ciasta i nadzienia,
– wyrabianie ciasta,
– zaczynianie ciasta,
– pieczenie ciasta,
– odstawianie ciasta,
– dekorowanie,
– zwracanie uwagi na opisy poszczególnych czynności,
– wykonywanie prac administracyjnych.
Warunki i środowisko pracy piekarza
Praca w dużych zakładach polegająca na staniu przy taśmie przez cały dzień może wydawać
się nudna i monotonna.
W małych piekarniach może pracować mniej osób, za to panuje tam lepsza atmosfera, a praca
jest bardziej różnorodna.
Pracę piekarza określa się jako zajęcie o średnim stopniu trudności.
Chociaż podczas swojej pracy piekarze są „wspierani” przez maszyny, to nadal istnieje potrzeba
wstawania, pochylania się i przenoszenia różnych przedmiotów.
Jakie czynniki ryzyka mogą wystąpić w trakcie pracy?
– poślizgnięcie się na śliskiej powierzchni i doznanie urazu;
– poparzenia wywołane kontaktem z gorącymi wyrobami i gorącym piecem;
– podrażnienia dróg oddechowych w trakcie procesu mieszania mąki;
– częste zmiany temperatur występujące w krótkim czasie;
– ponadprzeciętnie wysokie temperatury w pobliżu pieca i szczególnie niskie temperatury
w pobliżu chłodziarek.
Ścisłe przestrzeganie przepisów BHP oraz stosowanie się do instrukcji pracy pozwala uniknąć
wypadków i niweluje ryzyko ich występowania.
Różnice temperatur mogą być mniej odczuwalne w większych zakładach piekarskich z uwagi
na zamknięte systemy cyrkulacji powietrza.
Charakterystyka pracy piekarza:
– praca piekarza wymaga nastawienia na współpracę;
– rodzinne piekarnie nie stwarzają sytuacji, w których piekarz czuje się wyizolowany,
– podczas swojej pracy piekarz znajduje się w pozycji stojącej i jego ciało jest lekko
pochylone;
– czynnością wymagającą najwięcej uwagi jest przygotowywania ciasta;
– od jakości przygotowanego ciasta zależy jakość wypiekanego chleba;
– sprzątanie należy do najprostszych czynności w piekarni;
– istnieje potrzeba ciągłego mycia i przemywania różnych powierzchni i przedmiotów.
Dzień Piekarza – prezentacja produkcji pieczywa w przedszkolu
Cele:
– dziecko zna cykl produkcyjny chleba,
– zna zawody przyczyniające się do powstania chleba
– nabranie szacunku do pracy rolników, chleba
– zdolność wystąpienia publicznie jako aktor
– integracja całej społeczności przedszkolnej, rodziców
Przygotowanie:
przygotowanie scenariusza, nagrań muzycznych, stroi dla dzieci rekwizytów: kosy dla żniwiarzy- 11, chleb, biały obrus, wieniec ze zboża, stół, słoneczniki, płot, wieniec ze zboża, zboże w wazonie, napis – „Od ziarenka do bochenka”, ilustracje – cykl powstania chleba”.
„Ileż to pracy i modlitwy
w uprawę roli włożyć trzeba.
Żeby mieć na stole na białym obrusie
Świeży bochen chleba”.
Narrator – Przyszła mała Dominika do sklepiku kupić chleba
Chleb to jest nasz skarb codzienny ,a więc wiedzieć o nim trzeba
Dominika – Skąd się bierze taki chlebek?
Już wiem –piekarz go wypieka
Ale z czego?- tego nie wiem
Piekarzu, piekarzu upiecz bochen chleba
Piekarz– Do pieczenia chleba mąki mi potrzeba ,poproś młynarza
Dominika – młynarzu, młynarzu daj nam mąkę w worze
Młynarz – dam mąkę w worze jak dostanę zboże poproś żniwiarza
Dziewczynki tańczą Trojaka (pozostałe dzieci śpiewają)
Zasiali górale owies, owies od końca do końca tak jest tak jest
Zasiali górale żyto, żyto od końca do końca wszystko, wszystko
Stoi w polu mendeliczek w domu dwa, w domu dwa
Nie podoba mi się żadna ino ta, ino ta.
Gospodyni – Nad polem, nad polem raz słonko raz deszczyk
Dziś właśnie roślinki malutkie nam wzeszły.
Gospodarz –Gdy dojrzały w polu kłosy wtedy ludzie biorą kosy Koszą zboże od rana do rana oj dana dana.
Kosiarze koszą przy piosence ludowej „Ojciec i syn”
W poniedziałek rano kosił ojciec siano
Kosił ojciec, kosił ja kosiliśmy obydwa – bis
A we wtorek rano grabił ojciec siano
Grabił ojciec, grabił ja grabiliśmy obydwa – bis
A we środę rano suszył ojciec siano
Suszył ojciec, suszył ja suszyliśmy obydwa –bis
A we czwartek rano zwoził ojciec siano
Zwoził ojciec, zwoził ja zwoziliśmy obydwa- bis
A zaś w piątek rano sprzedał ojciec siano
Sprzedał ojciec sprzedał ja sprzedaliśmy obydwa –bis
Dominika – żniwiarzu, żniwiarzu czy skosiłeś kłosy? Czy wystarczy ziarna?
Żniwiarz – będzie chleba dosyć skoszę zboża cały łan młynarzowi mąkę dam
Gospodyni z Gospodarzem – Gdy mija lato jesień się zaczyna z workiem ze zbożem
Jedzie wóz do młyna, a młyn miele zboże nasze
to na mąkę to na kasze skrzydła tak się kręcą
kiedy młyn pracuje, młynarz cały biały
mielenia pilnuje.
Wszyscy – Dokąd jadą wozy do młyna za łąkę, a co wiozą w wozach pszenice na mąkę
Młynarz mąkę zmiele pięknie jak należy będą białe bułki, będzie chlebek świeży
Młynarz – W młynie mąkę zmielę sam piekarzowi mąkę dam
Narrator – Szumi woda młyn turkoce i sypią się ziarna będzie mąka śnieżnobiała i razowa czarna
Wszyscy – dzieci tworzą dwa koła śpiewają i bawią się przy piosence „Mało nas”
Dominika – Piekarzu, piekarzu upiecz bochen chleba
Piekarz – Z białej mąki będzie chleb chleba będzie pełen sklep
Wszyscy – Patrzcie ile rąk potrzeba ,aby mieć kawałek chleba
I my się schylimy nad każdym bochenkiem
Za bochenek chleba damy Wam piosenkę
Niech nasza piosenka prędko do Was leci
a teraz na koniec zaśpiewają dzieci
Wszyscy – Śpiewają piosenkę „Ziemio rodzinna”
Trawy na łąkach się złocą i karmi nas ziemia żyzna
a księżyc błyszczący nocą szepce –to nasza Ojczyzna
Ziemio rodzinna, ziemio ojczysta
Jesteś w spojrzeniu, trawie i liściach
Tyś naszym domem szczęścia iskierką i najpiękniejszą naszą piosenką.
autor: Elżbieta Wilga, Dorota Gruchała
autyzmwszkole.com 