Startuje grodziska kampania społeczna „Neuroróżnorodni”. Poznajmy spektrum autyzmu

foto: rys. Ksenia Potępa

20 marca oficjalny początek ma kampania społeczna „Neuroróżnorodni”, której celem jest zwiększenie świadomości społecznej na temat spektrum autyzmu. Odbędzie się wiele wydarzeń na rzecz tej inicjatywy. Z przedstawicielkami Przedszkola Sosenki – dyrektorką Małgorzatą Dłubak i psycholożką Katarzyną Grabarczyk – które organizuje kampanię, rozmawia Dominik Pietraszek.

Dominik Pietraszek:Każdy o autyzmie słyszał, ale nie każdy wie, czym on tak naprawdę jest. Odpowiedzmy na to pytanie na początek.

Katarzyna Grabarczyk: Osoba będąca w spektrum autyzmu – czy to z autyzmem, czy z zespołem Aspergera – prezentuje inny obraz tego zaburzenia. Może być tak, że dana osoba będzie miała trudności z komunikacją werbalną:do porozumiewania potrzebuje na przykład obrazków. Inna będzie do tego potrzebować różnego rodzaju stymulacji, np. ruchowych lub dźwiękowych, jak machanie rękami czy wydawanie różnych odgłosów. W ten jednak sposób osoby ze spektrum autyzmu wyrażają emocje, których nie mogą zwerbalizować. . Trudności w komunikacji przekładają się również na utrudnienia w nawiązywaniu relacji i w nabywaniu umiejętności społecznych. Te trudności mogą mieć różny stopień nasilenia. Widzimy u dzieci, że często nie potrafią nawiązać i podtrzymać kontaktu, nie wiedzą jak zainicjować zabawę, choć chętnie wzięłyby w niej udział.

Z drugiej strony mamy osoby z drugiego końca spektrum, u których zaburzenia objawiają się w specyficznych zainteresowaniach, które specjaliści nazywają obsesyjnymi, ponieważ osoby ze spektrum poświęcają im całą uwagę, bardzo się na nich koncentrują i niezwykle trudno zmienić tor ich myślenia na cokolwiek innego. W przypadku takiego autyzmu nie widzimy stymulacji ruchowych, ale taka osoba potrzebuje z kolei czasu na swój autyzm, potrzebuje posiedzieć, wszystko sobie przemyśleć, bo może mieć np. trudności w rozróżnieniu niuansów pewnych sytuacji społecznych. Podam przykład: pamiętam dziewczynkę, która miała trudności w rozróżnieniu, czy rówieśniczki śmieją się do niej i z jej żartu, czy śmieją się z niej.

Niektórzy twierdzą, że nie istnieje kategoria autyzmu wysokofunkcjonującego...
Katarzyna Grabarczyk: Na pewno można powiedzieć, że skoro istnieje spektrum autyzmu, to można być w nim bardziej lub mniej zanurzonym. Myślę, że osoby kwestionujące tzw. autyzm wysokofunkcjonujący chcą w ten sposób podkreślić, że tzw. wysokofunkcjonujące osoby ze spektrum również przeżywają trudności, które w ich doświadczeniu bardzo utrudniają im życie. Natomiast my jako specjaliści widzimy jednak różnice w tym funkcjonowaniu.

Kampania społeczna „Neuroróżnorodni” obfitować będzie w różnego rodzaju wydarzenia. Kierowana jest głównie do osób, które chcemy uświadamiać o autyzmie, czy także do tych, które są dotknięte tymi zaburzeniami oraz ich bliskich?
Małgorzata Dłubak: Neuroróżnorodni skierowani są do wszystkich mieszkańców gminy bez względu na wiek. Na pewno też do obu tych grup. Naszym celem jest zwiększyć świadomość lokalnej społeczności na temat neuroróznorodności, pokazać jak można pomóc osobom w spektrum autyzmu, jak z nimi rozmawiać, jakie zachowania i sytuacje są dla nich trudne. Chcemy też wprowadzić realne zmiany i dlatego też chcemy stworzyć grupę wsparcia dla rodziców i w tym celu organizujemy stand-up charytatywny z Piotrem Zolą Szulowskim. Odbędzie się też spotkanie z samorzecznikiem Jankiem Gawrońskim i Sylwią Kowalską z Fundacji Autism Team. W ramach naszej kampanii grodziszczanie będą mogli obejrzeć w kinie film „Śubuk”.

Bardzo ważną częścią kampanii jest „Przewodnik po neuroróżnorodności”, w którym każdy znajdzie różne informacje na temat autyzmu, historie rodziców, a także listę miejsc przyjaznych neuroróżnorodności.

2 kwietnia przypada Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Z tej okazji w ramach kampanii odbędzie się wyjątkowy spacer.
Małgorzata Dłubak: Tak. Nasze przedszkole zorganizuje tego dnia „niebieski spacer” po Parku Skarbków. Zapraszamy każdego, kto solidaryzuje się z osobami ze spektrum. A ponieważ niebieski jest kolorem autyzmu, to prosimy o posiadanie właśnie takich akcentów. Można założyć niebieski element garderoby, ale my też będziemy rozdawać niebieskie gadżety.

W programie odnajdujemy „Tydzień Neuroróżnorodności” dla szkół i przedszkoli. O czym traktować będą zajęcia?
Małgorzata Dłubak: Bardzo zależy nam na tym, aby w grodziskich szkołach nie było dzwonków. Dlatego szkoły i przedszkola, które wezmą udział w Tygodniu Neuroróżnorodności zachęcane są do wyłączenia dzwonków albo zastąpienia ich melodyjką – najlepiej na stałe, do stworzenia strefy ciszy, do przeprowadzenia zajęć nt. neuroróżnorodności. To wszystko zwiększy świadomość nauczycieli, uczniów i rodziców. Dodatkowo dla przedszkoli odbędzie się przyjazny sensorycznie pokaz w kinie – będzie przygaszone światło i przyciszony dźwięk. Chcemy też przekazać nauczycielom, jak w efektywny sposób pomagać dzieciom z autyzmem, zwłaszcza jak radzić sobie z trudnymi zachowaniami. Chcemy, żeby dzieci były lepiej rozumiane w środowisku przedszkolnym i szkolnym.

Więcej informacji na temat kampanii #Neuroróżnorodni na profilu Przedszkole Sosenki.

Patronem medialnym kampanii jest GrodziskNews.pl