Zaburzenia lękowe to bardzo powszechne problemy zdrowotne, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci i nastolatków. W przypadku dzieci i młodzieży, mogą one powodować poważne problemy emocjonalne i społeczne, które mogą mieć wpływ na ich życie w szkole, w domu i w innych dziedzinach życia.
Zaburzenia lękowe u dzieci i młodzieży
Objawy zaburzeń lękowych u dzieci i nastolatków mogą się różnić w zależności od wieku i indywidualnych cech dziecka. W przypadku dzieci młodszych objawy obejmują często lęki przed oddzieleniem się od rodziców, separacyjne zaburzenie lękowe, natomiast u starszych dzieci i nastolatków mogą wystąpić ataki paniki, fobie, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, lęk społeczny i stany lękowe związane z traumą.
Leczenie zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży może obejmować terapię behawioralną i farmakoterapię. Terapia behawioralna skupia się na nauce dziecka radzenia sobie z lękiem poprzez zmianę myśli i zachowań. Farmakoterapia, z kolei, polega na stosowaniu leków przeciwlękowych, takich jak benzodiazepiny lub selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI).
Jednakże, rodzice i opiekunowie mogą również pomóc dzieciom w radzeniu sobie z zaburzeniami lękowymi poprzez zmianę stylu życia, edukację i wsparcie emocjonalne.
Objawy zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży
Poniżej przedstawiamy 12 objawów, które mogą świadczyć o zaburzeniach lękowych u dzieci i nastolatków.
- Ciągłe niepokój i napięcie Dzieci z zaburzeniami lękowymi często doświadczają ciągłego niepokoju i napięcia, choćby w sytuacjach, które nie wydają się groźne lub trudne.
- Ataki paniki Ataki paniki to epizody intensywnego lęku, które mogą objawiać się objawami fizycznymi, takimi jak drżenie, pocenie się, problemy z oddychaniem i bóle w klatce piersiowej.
- Nieuzasadniony strach Dzieci z zaburzeniami lękowymi często odczuwają silny i nieuzasadniony strach przed rzeczami lub sytuacjami, które inni uważają za bezpieczne.
- Unikanie sytuacji lękowych Dzieci z zaburzeniami lękowymi często unikają sytuacji, które wywołują u nich silne emocje lęku.
- Trudności z koncentracją Lęk i niepokój mogą powodować trudności z koncentracją i skupieniem uwagi, co może wpłynąć na naukę i codzienne obowiązki.
- Bezsenność Niektóre dzieci z zaburzeniami lękowymi mają trudności z zasypianiem lub z snem, co może prowadzić do zmęczenia i braku energii w ciągu dnia.
- Zmiany apetytu Zaburzenia lękowe mogą wpłynąć na apetyt dziecka, powodując zmiany w jedzeniu, takie jak brak apetytu lub przesadne jedzenie.
- Fizyczne objawy Lęk i niepokój mogą objawiać się różnymi objawami fizycznymi, takimi jak bóle głowy, bóle brzucha, nudności, zawroty głowy i problemy z trawieniem.
- Niezdolność do relaksu Dzieci z zaburzeniami lękowymi mogą mieć trudności z relaksowaniem się i odpoczynkiem, choćby w sytuacjach, które inni uważają za relaksujące.
- Zwiększone drażliwość Lęk i niepokój mogą powodować zwiększoną drażliwość i reaktywność emocjonalną, co może prowadzić do kłótni i konfliktów z innymi.
- Izolacja społeczna
- Dzieci z zaburzeniami lękowymi często unikają kontaktów społecznych i izolują się od rówieśników, co może prowadzić do samotności i obniżenia samooceny.
Nadmierny perfekcjonizm
Niektóre dzieci z zaburzeniami lękowymi mają skłonność do nadmiernego perfekcjonizmu i wymaganie od siebie perfekcyjnego wykonania zadań, co może prowadzić do zwiększonego stresu i lęku.
Jak wygląda leczenie zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży?
Pierwszym krokiem w leczeniu zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży jest diagnoza. Lekarz lub psycholog przeprowadzi wywiad z dzieckiem lub jego rodzicami, aby zrozumieć charakter jego objawów, które wskazują na występowanie lęku. Mogą to być np. nadmierne lęki związane z separacją od rodziców, lęki społeczne, lęki związane z wykonywaniem określonych czynności, czy też lęki związane z wystawieniem na sytuacje stresowe. Następnie, w zależności od stopnia nasilenia objawów, podejmowane są dalsze kroki leczenia.
W leczeniu łagodnych zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży często stosuje się podejścia behawioralne, które polegają na stopniowym narażaniu dziecka na sytuacje, które wywołują lęk, w celu zwiększenia tolerancji na nie. Takie podejście nazywa się terapią ekspozycyjną. Często również wykorzystywana jest terapia poznawczo-behawioralna, która polega na identyfikowaniu myśli, które wywołują lęk, a następnie nauczeniu dziecka, jak zmienić swoje myślenie i podejście do stresujących sytuacji.
W przypadku umiarkowanych lub ciężkich zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży, lekarz może zalecić farmakoterapię. Najczęściej stosowanymi lekami są selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI), które pomagają zmniejszyć objawy lękowe. W przypadku dzieci i młodzieży z ciężkimi zaburzeniami lękowymi, leczenie farmakologiczne może być stosowane w połączeniu z terapią behawioralną lub poznawczo-behawioralną.
Leczenie zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży wymaga zaangażowania zarówno dziecka, jak i jego rodziców. Wsparcie ze strony rodziny jest najważniejsze w procesie leczenia, a rodzice często uczestniczą w sesjach terapeutycznych, aby nauczyć się, jak pomagać dziecku radzić sobie z lękiem. Ważne jest również, aby dziecko miało regularne kontrole lekarskie i terapeutyczne w celu monitorowania postępu i dostosowywania leczenia w razie potrzeby.
Ponadto, istnieją również inne sposoby, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów lękowych u dzieci i młodzieży. Dobra dieta, regularna aktywność fizyczna i zdrowy styl życia mogą pomóc w zmniejszeniu poziomu stresu i poprawie samopoczucia dziecka. Często również zaleca się rozwijanie zainteresowań i hobby, co pomaga skierować uwagę dziecka na pozytywne aspekty życia.
Leczenie zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży jest procesem, który wymaga czasu i zaangażowania ze strony rodziny oraz specjalistów. Ważne jest, aby nie ignorować objawów lękowych u dziecka, ponieważ mogą one prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych w przyszłości. Wczesne wykrycie i leczenie zaburzeń lękowych u dzieci i młodzieży może pomóc w zapobieganiu dalszemu rozwojowi zaburzeń psychicznych i poprawie jakości życia dziecka.
Jak rodzice mogą wspomóc leczenie zaburzeń lękowych u dzieci ?
Przykładowymi sposobami pomocy dziecku w radzeniu sobie z zaburzeniami lękowymi są:
- Wspieranie dziecka w rozwijaniu zdrowych nawyków życiowych, takich jak regularna aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie i sen.
- Zapewnienie dziecku bezpiecznego i stabilnego środowiska domowego, co może pomóc w zmniejszeniu lęków związanych z oddzieleniem się od rodziców.
- Dbanie o regularną komunikację z dzieckiem i wspieranie go w rozwijaniu zdrowych relacji społecznych.
- Udzielanie dziecku informacji na temat zaburzeń lękowych i edukowanie go na temat sposobów radzenia sobie z lękiem.
- Wspieranie dziecka w szukaniu pomocy specjalisty, takiego jak psycholog lub psychiatra.
W przypadku cięższych zaburzeń lękowych, konieczne może być skorzystanie z pomocy specjalisty i stosowanie terapii farmakologicznej. Jednakże, zmiana stylu życia i wsparcie emocjonalne ze strony rodziców i opiekunów mogą również pomóc dziecku w radzeniu sobie z lękami i poprawie jakości życia.
W placówkach PsychoCare pracują doświadczeni psychoterapeuci, którzy w profesjonalny sposób pomagają dzieciom i młodzieży w leczeniu lęków. Zachęcamy do umówienia wizyty online poprzez stronę www, mailowo bądź telefonicznie.
